विवाहले रोकेन पढाइ

एसएलसी पास भएपछि २०४१ सालमा महेन्द्ररत्न क्याम्पस काठमाडांैमा भर्ना भएँ । शिक्षाशास्त्र सङ्काय पढ्ने इच्छा थियो र त्यही लिने निधो गरी भर्ना भएँ । पढ्नका लागि परिवारको सल्लाहअनुसार होस्टल बस्ने तय भयो । महेन्द्ररत्नमा शिक्षाशास्त्र विषय अध्ययन गर्दैगर्दा प्राइभेटबाट आइएल पनि सँगै लिएर अघि बढछु भन्ने सोच जाग्यो ।

कलेज पढ्दा मेरो मिलनसार साथी नन्दिता शर्मा थिइन् । उनी विवाहित भएकाले गर्दा व्यावहारिक थिइन् । उनले मलाई हरेक क्षण पढ्न प्रेरणा जगाउँथिन् । होस्टलमा बस्ने क्रममा अन्य साथीहरु आफूभन्दा सिनियर मात्र थिए । थुप्रै जना स्नातकोत्तर पढ्थे । सबै व्यावहारिक भएकाले असल  सङ्गतले म पनि व्यावहारिक भएँ । मलाई कलेज पढ्दा ‘टिनएजर’ उमेरमा छु भन्ने कुनै सोच नै आएन । हरेक समय सिनियरको प्रेरणा हुने गथ्र्यो । त्यो बेला प्रशस्तै केटी साथीहरु भएकाले पनि केही अहसज महसुस भएन । पढ्दा पुराना प्रश्नपत्र हरेर त्यहीअनुसारको नोट तयार गरी पढ्ने गर्थेँ । दिउँसो नोट तयार गर्ने र राति अबेरसम्म पढ्ने गरिन्थ्यो । एकैपटक दुईवटा सङ्काय पढ्ने क्रममा शिक्षाशास्त्रलाई प्राथमिकता दिए पनि आइएल नै छिटो पास गरे । अनि, शिक्षाशास्त्र पढ्न छोडिदिएँ ।
२०४४ सालमा फेरि फर्किएर धरान महेन्द्र बहुमुखी क्याम्पसमा स्नातक तह भर्ना भए । राजनीतिशास्त्र र नेपाली विषय राखेर मानविकी सङ्कायमा भर्ना भए । धरानमा रहेर पढ्दा दिदीबहिनी थियौं । कलेज पढ्दा केटाकेटी बराबरी जस्तो थियौं । त्यसैले एक–अर्काबीच घुलमिल हुने कुनै समस्या थिएन  । छोरीले पढनुपर्छ भन्ने बाबुको सोचाइ थियो । उहाँ ‘छोरीले पढेको मैले देख्नुपर्छ’ भनी हौसला दिनु गर्नुहुन्थ्यो । तर, स्नातक तह पहिलो वर्ष सकेर दोस्रो वर्षमा अध्ययन गर्दागर्दै विवाह भयो । कलेज पढ्ने क्रममै हामी दुई जनाबीच मन परापर भयो । छोटो समयमै हामी नजिक भयौं । अनि, ‘लभ–एरेन्ज’ विवाह भयो ।
स्नातक तहको पहिलो वर्ष सहज पास गरें । दोस्रो वर्षमा भने विवाह भएकाले पढाइमा असर प¥यो, परीक्षा बिग्रियो । सासुले जहिले पनि ‘पढेको हुनुपर्छ’ भन्नुहुन्थ्यो । हरेक समय पढ्नलाई घच्घच्याइरहनुहुन्थ्यो । तर, विवाहपछि पढाइमा केही न केही असर गर्दो रहेछ, त्यसैले गर्दा दोस्रो वर्ष सफल भइनँ । तर, म निरास नभई झन् राम्रो गर्छु भन्ने सोचले अगाडि बढेंँ अन्ततः सफल भएँ ।
त्यो बेला स्नातक तह दुई बर्से मात्र थियो । साथै प्राइभेटबाट बिएलमा परीक्षा दिएकाले गर्दा २०४८ सालमा राजनीतिक शास्त्रमा स्नातकोत्तर पढ्नका लागि स्नातकोत्तर क्याम्पस बिराटनगर भर्ना हुनासाथ नै बिएल पनि उत्तीर्ण
गरेँ । स्नातकोत्तर पढ्दा डेरा गरी बसेँ । स्नातकोत्तर पढ्ने बेलामा भने नगन्य केटी साथीहरु थिए । त्यो बेला एक सय ५० जना विद्यार्थीमध्ये हामी पाँच जना मात्र केटी थियौँ ।
हामी असाध्यै मिहिनेत गरेर पढ्थ्यौँ । २०५२ सालमा स्नातकोत्तर सकेँ । स्नातकोत्तर सकेर चार वर्ष त्यतिकै घरमै बसेँ । २०५६ सालदेखि भने जनता बहुमुखी क्याम्पस इटहरीमा अध्यापन गराउन थालेकी हुँ ।
मेरो  अनुभवअनुसार अहिलेका विद्यार्थी ‘दुई हातमा लड्डु’ खोज्ने खालका छन् । विद्यार्थीमा पढ्ने संस्कार घट्दो छ, यो राम्रो होइन । विद्यार्थीले कक्षामा पढाएको बेला ध्यान दिएर सुन्नुपर्छ अनि सूचना प्रविधिसँग सम्पर्कमा रहेमा भविष्यमा रहेक क्षेत्रमा सफल हुन मद्दत गर्छ । विद्यार्थीले समय अनुसार अपडेट हुर्नैपर्छ ।

प्रस्तुति ः अमर